(កំពត) :ឯកឧត្តមវេជ្ជបណ្ឌិត ញា ប៊ុនថន ប្រធានមន្ទីរសុខាភិបាលខេត្តកំពត នាព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ទី២៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ មន្ទីរសុខាភិបាល នៃរដ្ឋបាលខេត្តកំពត បានប្រារព្ធពិធី អបអរសាទរ ទិវាទឹកនោមផ្អែម ពិភពលោក ១៤វិឆ្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ ក្រោមប្រធានបទ«ការអប់រំដើម្បី ការពារថ្ងៃស្អែក»នៅរមណីដ្ឋានស្រះឈូក ក្រោម
អធិបតីភាព លោកជំទាវ យូ សុគន្ធ អភិបាលរងនៃគណៈអភិបាលខេត្ត និងជាតំណាងដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ ឯកឧត្ដមបណ្ឌិត ម៉ៅ ធនិន អភិបាលនៃគណៈអភិបាលខេត្តកំពត។
ឯកឧត្តមវេជ្ជបណ្ឌិត ញា ប៊ុនថន មានប្រសាសន៍ថា ថ្ងៃនេះមន្ទីរសុខាភិបាលខេត្តកំពតមានកិត្តិយសបានរៀបចំប្រារព្ធទិវាទឹកនោមផ្អែមពិភពលោក ជាលើកដំបូង ក្រោមប្រធានបទ “ការអប់រំដើម្បីការពារថ្ងៃស្អែក” ។
ទិវាទឹកនោមផ្អែមពិភពលោកបានក្លាយជាថ្ងៃផ្លូវការរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងឆ្នាំ 2006 ជាមួយនឹងការអនុម័តសេចក្តីសំរេចចិត្តរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិលេខ 61/225 ។ វាត្រូវបានគេកត់សំគាល់រៀងរាល់ឆ្នាំនៅថ្ងៃទី 14 ខែវិច្ឆិកាដែលជាថ្ងៃកំណើតរបស់លោក Frederick Banting ដែលបានរកឃើញថ្នាំអាំងស៊ុយលីនរួមជាមួយលោក Charles Best ក្នុងឆ្នាំ 1922 ។ ទិវាជំងឺទឹកនោមផ្អែមពិភពលោក គឺជាយុទ្ធនាការផ្សព្វផ្សាយអំពីជំងឺទឹកនោមផ្អែមដ៏ធំបំផុតរបស់ពិភពលោកដែលទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ពីទស្សនិកជនទូទាំងពិភពលោក ។ យុទ្ធនាការនេះត្រូវបានតំណាងដោយនិមិត្តសញ្ញារង្វង់ពណ៌ខៀវដែលត្រូវបានអនុម័តក្នុងឆ្នាំ 2007 បន្ទាប់ពីការអនុម័តសេចក្តីសម្រេចរបស់
អង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ រង្វង់ពណ៌ខៀវ គឺជានិមិត្តសញ្ញាសកលសម្រាប់ការយល់ដឹងអំពីជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ វាបង្ហាញពីសាមគ្គីភាពរបស់សហគមន៍ទឹកនោមផ្អែមសកលក្នុងការឆ្លើយតបទៅនឹងការរីករាលដាលនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម។
ឯកឧត្តមវេជ្ជបណ្ឌិត ញា ប៊ុនថន ប្រធាមន្ទីររសុខាភិបាលខេត្តកំពត គោលបំណងចំបងនៃយុទ្ធនាការទិវាជំងឺទឹកនោមផ្អែមពិភពលោកឆ្នាំ 2022 នេះគឺ ដើម្បីលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងអំពីផលប៉ះពាល់ដែលបង្កដោយជំងឺទឹកនោមផ្អែមមកលើក្រុមគ្រួសារ លើកកម្ពស់ ការអប់រំ ការការពារនិង ការគ្រប់គ្រងជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងជំរុញពិភពលោករួមគ្នាដើម្បីប្រយុទ្ឋប្រឆាំងនឹងជំងឺទឹកនោមផ្អែមដែលជាបញ្ហាសុខភាពសកលដ៏សំខាន់មួយ ។
ជំងឺទឹកនោមផ្អែមគឺជាជំងឺរ៉ាំរ៉ៃមួយ ដែលជាតិស្ករនៅក្នុងឈាមអ្នកជំងឺកើនឡើងលើសពីធម្មតា ហើយវាជាបន្ទុកដ៏ធ្ងន់ដល់ប្រទេសកម្ពុជាយើងនិង ពិភពលោកទាំងមូល ដែលមានអត្រាមរណភាព 2%នៃការស្លាប់ដោយជំងឺមិនឆ្លងទាំងអស់ ហើយ ប្រេវ៉ាឡង់មានដល់ 9.6%(2016) ។
ឆ្នាំ2017 ពិភពលោកមានអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម 425លាននាក់ និងឆ្នាំ2040អាចកើនឡើងដល់ 642លាននាក់, រៀងរាល់8វិនាទី មានអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមស្លាប់ម្នាក់។ តាមការប៉ាន់ស្មាន ខេត្តកំពតអាចមានអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រមាណ 6ម៉ឺន7ពាន់នាក់ នៅឆ្នាំ2022នេះ ដោយយោងទៅតាមលទ្ធផលនៃការអង្កេតឆ្នាំ2016 ដែលចំនួនអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមសរុបមាន 9.6%នៃចំនួនប្រជាជនសរុប ។
ជំងឺទឹកនោមផ្អែមគឺបណ្តាលមកពីកត្តាហានិភ័យគឺ បរិភោគអាហារមិនមានសុខភាព និង កង្វះការហាត់ប្រាណ។ ផលវិបាកនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមគឺ ធ្វើអោយខូចបេះដូង ភ្នែក តំរង់នោម ដំបៅជើង និងអាចកាត់ជើង ។ ការព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែមគឺ ត្រូវព្យាបាលអស់មួយជីវិត តែជំងឺទឹកនោមផ្អែមអាចការពារបានតាមរយៈការបរិភោគអាហារប្រកបដោយសុខភាពនិង ហាត់ប្រាណអោយបានត្រឹមត្រូវនិងទៀងទាត់ ។
ដោយឡែកសំណុំសកម្មភាពជាសារវ័ន្តនៃជំងឺមិនឆ្លង ដែលបម្រើសេវាពិនិត្យ និងព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងលើសឈាម ត្រូវបានអនុវត្តនៅខេត្តកំពតចាប់ពីឆ្នាំ2017 រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ មូលដ្ឋានសុខាភិបាលដែលបានអនុវត្តកម្មវិធីនេះមានដូចជា៖ មន្ទីរពេទ្យបង្អែកខេត្តកំពត, មណ្ឌលសុខភាពចំនួន10 ក្នុងស្រុកប្រតិបត្តិកំពត, មន្ទីរពេទ្យបង្អែកស្រុកឈូក, មន្ទីរពេទ្យបង្អែក
ស្រុកអង្គរជ័យ និង មណ្ឌលសុខភាពចំនួន5 ក្នុងស្រុកប្រតិបត្តិអង្គរជ័យ, មន្ទីរពេទ្យបង្អែកស្រុក
កំពង់ត្រាច និង មណ្ឌលសុខភាពចំនួន4 ក្នុងស្រុកប្រតិបត្តិកំពង់ត្រាច ។ តាមទិន្នន័យនៃប្រព័ន្ធ
ព័ត៌មានសុខាភិបាល, នៅឆ្នាំ 2021 ករណីពិនិត្យ និងព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែម នៅតាមមណ្ឌលសុខភាព និងមន្ទីរពេទ្យបង្អែកក្នុងខេត្តកំពត មានចំនួន 4543ករណី (ប្រុស 1641ករណី, ស្រី 2902ករណី), និងគិតត្រឹម9ខែដើមឆ្នាំ 2022 មាន 2872ករណី (ប្រុស 978ករណី, ស្រី 1894ករណី) ។ នៅដើមឆ្នាំ2023នេះ សេវាពិនិត្យ និងព្យាបាលជំងឺទឹកនោមផ្អែមនឹងពង្រីកទៅគ្រប់មណ្ឌលសុខភាព និងមន្ទីរពេទ្យទូទាំងប្រទេស ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងការគ្របដណ្ដប់សេវាសុខាភិបាលជាសកល ក៏ដូចជាឆ្លើយតបទៅនឹងការកើនឡើងគួរឱ្យបារម្ភនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម។
ដូច្នេះយើងទាំងអស់គ្នាត្រូវ យល់ដឹងពីជំងឺទឹកនោមផ្អែម ដើម្បីបង្ការខ្លួនពីជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងចូលរួមពិនិត្យ ស្រាវជ្រាវរកជំងឺទឹកនោមផ្អែមឱ្យបានទាន់ពេល ដើម្បីបង្ការខ្លួនពីផលវិបាកនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែម ៕