(ភ្នំពេញ) ថ្ងៃទី២៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ ឯកឧត្តម វេង សាខុន រដ្ធមន្ដ្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លទ្ធផលនៃការចុះពិនិត្យ និងវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់ ដោយសារទឹកជំនន់នៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបង បន្ទាយមានជ័យ ខេត្តរតនគិរី និងខេត្តកណ្តាល ដែលទទួលបាននៅថ្ងៃទី២៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១
១. ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ
ការដាំដុះដំណាំស្រូវឆ្នាំ២០២១ សម្រេចបានចំនួន ២៦៤ ៩០៥ ហ.ត ស្មើនឹង ១០៤.៩៩% នៃផែនការ
ដោយសារឥទ្ធិពលនៃព្យុះបង្កឲ្យមានភ្លៀងធ្លាក់ជាបន្តបន្ទាប់ និងទទួលទឹកជំនន់មកពីប្រទេសថៃចាប់ពីថ្ងៃ ទី១៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ ដែលបានធ្វើឲ្យស្រុកចំនួន ៣ បានរងផលប៉ះពាល់ដំណាំស្រូវឡើងទឹក និងស្រូវកណ្តាល លើផ្ទែដី សរុបចំនួន ៣៧ ២២៣ ហ.ត និងខូចខាតអស់សរុបចំនួន ២៤ ៦៦១ ហ.ត ក្នុងនេះរួមមាន៖
o ស្រុកព្រះនេត្រព្រះ បានប៉ះពាល់ចំនួន ១០ ៣១៤ ហ.ត និងខូចទាំងស្រុងចំនួន ៧ ១៧៨ ហ.ត
o ស្រុកភ្នំស្រុក បានប៉ះពាល់ចំនួន ៩ ៣៧៥ ហ.ត និងខូចទាំងស្រុងចំនួន ៦ ៩៥៥ ហ.ត និង
o ស្រុកមង្គលបូរី បានប៉ះពាល់ចំនួន ៦ ៣៣៦ ហ.ត ខូចខាតទាំងស្រុងចំនួន ៥ ១១០ ហ.ត ភាគច្រើនជាប្រភេទស្រូវស្រាលដាំដុះលើដី ដែលកសិករបានប្រមូលផលស្រូវដើមរដូវវស្សាម្ដងរួចហើយ ដែលស្ថិតនៅប៉ែកខាងលិចផ្លូវជាតិលេខ៥ គឺឃុំចំណោម និងឃុំសឿ។
ដំណាំឧស្សាហកម្ម ដំណាំបន្លែ និងដំណាំរួមផ្សំបានទទួលរងផលប៉ះពាល់លើផ្ទៃដាំដុះសរុបចំនួន ៦ ៦៧៨ ហ.ត និងខូចខាតសរុបចំនួន ២ ៧០២ ហ.ត ។ ស្រុកដែលរងផលប៉ះពាល់ច្រើនជាងគេ គឺ
o ស្រុកភ្នំស្រុកចំនួន ២ ២៨០ ហ.ត
o ស្រុកថ្មពួកចំនួន ២ ១៣៧ ហ.ត និង
o ស្រុកម៉ាឡៃចំនួន ៦៧៣ ហ.ត ។
ផ្ទៃដីដំណាំស្រូវដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារទឹកជំនន់មានចំនួន ១៤,០៥% និងផ្ទៃដីខូចខាតមានចំនួន ៩,៣០% បើធៀបនឹងផ្ទៃដីផលិតកម្មស្រូវវស្សាសរុបចំនួន ២៦៤ ៩០៥ ហ.ត ។
ដោយអនុវត្តយន្តការថ្មីតាមអនុក្រឹត្យលេខ១២៤ អនក្របក ចុះថ្ងៃទី៣០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ មកដល់ពេលនេះ អាជ្ញាធរខេត្តបានស្នើសុំគ្រាប់ពូជស្រូវចំនួន ៣៧៥ តោន សម្រាប់ធ្វើការស្តារឡើងវិញ។
២. ខេត្តបាត់ដំបង
ការដាំដុះដំណាំស្រូវរដូវវស្សាសម្រេចបានលើផ្ទៃដីសរុបចំនួន ៣៩៧ ៦២៨ ហ.ត ស្មើនឹង ១២០,៤៩% នៃផែនការ ៣៣០ ០០០ ហ.ត
មានស្រុកចំនួន៥ ដែលបានទទួលរងផលប៉ះពាល់ដោយជំនន់គឺ ស្រុកថ្មគោល បវេល មោងឫស្សី ឯកភ្នំ និងស្រុករុក្ខគីរី ដែលក្នុងនោះ ផ្ទៃដីដំណាំស្រូវដែលប៉ះពាល់សរុបមានចំនួន ២៨ ៨៥៧ ហ.ត និងខូចខាតទាំងស្រុងមានចំនួន ១៤ ៧០៤ ហ.ត ហើយស្រុកដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារទឹកជំនន់ច្រើនជាងគេ គឺ៖
o ស្រុក ថ្មគោល បានប៉ះពាល់ចំនួន ៩ ៩៦៨ ហ.ត និងខូចខាតចំនួន ៥ ១០៤ ហ.ត
o ស្រុកបវេល បានប៉ះពាល់ចំនួន ៩ ២៦០ ហ.ត និងខូចខាតចំនួន ៥ ១៨៧ ហ.ត និង
o ស្រុកមោងឫស្សី បានប៉ះពាល់ចំនួន ៧ ៧០២ ហ.ត និងខូចខាតចំនួន ៣ ៧៧៥ ហ.ត។
ដំណាំស្រូវដែលរងផលប៉ះពាល់ និងខូចខាតភាគច្រើន គឺជាស្រូវដែលទើបបានធ្វើការដាំដុះស្តារឡើងវិញ បន្ទាប់ពីខូចខាតដោយសារគ្រោះរាំងស្ងួត និងស្រូវដែលទើបដាំដុះបន្ទាប់ពីប្រមូលផលស្រូវដើមរដូវវស្សារួច។
ដំណាំឧស្សាហកម្ម និងដំណាំសាកវប្បកម្ម បានទទួលរងផលប៉ះពាល់មានចំនួន ៣ ៩០៨ ហ.ត និងខូចខាត ចំនួន ៥៣៧ ហ.ត ដែលក្នុងនេះ៖
o ស្រុករតនមណ្ឌលចំនួន ២០៧ ហ.ត ខូចខាតចំនួន ១០៨ ហ.ត
o ស្រុកបវេលចំនួន ១ ០៩៣ ហ.ត ខូចខាតចំនួន ៤២៩ ហ.ត
o ស្រុកបាណន់ចំនួន ១០១ ហ.ត
o ស្រុកភ្នំព្រឹកចំនួន ២ ៦៣៣ ហ.ត និង
o ស្រុកគាស់ក្រឡចំនួន ១ ២៧៥ ហ.ត
ទឹកជំនន់ទឹកភ្លៀងក្នុងឆ្នាំ២០២១នេះ បានធ្វើឱ្យផ្ទៃដីផលិតកម្មដំណាំស្រូវវស្សា ទទួលរងផលប៉ះពាល់ សរុបចំនួន៧,៨៩% និងខូចខាតអស់ចំនួន ៤,០២% បើធៀបនឹងផ្ទៃដីផលិតកម្មដំណាំស្រូវវស្សា ដែលអនុវត្តបាន
ទឹកជំនន់ពីស្ទឹងសង្កែថ្មីៗនេះ មិនបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ដំណាំស្រូវប្រភេទស្រូវកណ្តាល និងស្រូវធ្ងន់ ដែលដាំដុះតាមបណ្តោយស្ទឹងសង្កែនោះទេ ព្រោះទឹកជន់លិចរយៈពេលខ្លីបំផុត និងមិនលិចដល់កួរស្រូវទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ វាធ្វើឱ្យដំណាំស្រូវលូតលាស់កាន់តែល្អប្រសើរមួយកម្រិតថែមទៀត ។
នៅស្រុកឯកភ្នំ ដំណាំស្រូវដែលទើបនឹងដាំដុះបន្ទាប់ពីប្រមូលផលស្រូវដើមរដូវវស្សា បានរងផលប៉ះពាល់ខ្លះ ប៉ុន្តែមួយចំនួនបានលូតលាស់ល្អឡើងវិញបណ្តើរៗហើយ។ កសិករបាននិងកំពុងចាប់ផ្ដើមដាំដុះស្តារឡើងវិញជាបណ្តើរៗ ហើយសម្រាប់ស្រុកថ្មគោល និងស្រុកបវេល កសិករនឹងចាប់ផ្តើមដាំដុះស្តារឡើងវិញឆាប់ៗនេះ បន្ទាប់ពីទឹកជំនន់ស្រកចុះ ក្នុងលក្ខណៈជាស្រូវបណ្ដេញទឹក ដែលចាត់ចូលជាស្រូវប្រាំងឆ្នាំ២០២២ ។
ដោយអនុវត្តយន្តការថ្មីតាមអនុក្រឹត្យលេខ១២៤ អនក្របក ចុះថ្ងៃទី៣០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ មកដល់ពេលនេះ អាជ្ញាធរខេត្តបានស្នើសុំគ្រាប់ពូជស្រូវចំនួន ៦៥៣,៥ តោន សម្រាប់ស្រុកបវេល និងស្រុកថ្មគោល សម្រាប់ធ្វើការស្តារឡើងវិញ។
៣. ខេត្តរតនគិរី
បានសម្រេចធ្វើការដាំដុះ៖
o ស្រូវវស្សាលើផ្ទៃដីចំនួន ៣០ ៨៤៤ ហ.ត ស្មើនឹង ១០២,៨១% នៃផែនការចំនួន ៣០ ០០០ ហ.ត
o ដំណាំសាកវប្បកម្មរយៈពេលខ្លីសរុបចំនួន ១៥៩ ហ.ត ស្មើនឹង ១៥៧,៤៣% នៃផែនការចំនួន ១០១ ហ.ត និង
o ដំណាំឧស្សាហកម្មរយៈពេលខ្លីសរុបចំនួន ១៩ ៦៦៩ ហ.ត ស្មើនឹង១២៦,១២%នៃផែនការចំនួន ១៥ ៥៩៦ ហ.ត
ផលប៉ះពាល់ដោយជំនន់ទឹកភ្លៀងលើដំណាំស្រូវ គ្រប់ដណ្តប់លើឃុំចំនួន១៩ ដែលមានផ្ទៃដីដាំដុះចំនួន ៣ ៩៧១ ហ.ត ក្នុងនេះមានការខូចខាតចំនួន ៥១១ ហ.ត ស្ថិតក្នុងស្រុកចំនួន៥ គឺស្រុកលំផាត់ ស្រុកកូនមុំ ស្រុកវ៉ើនសៃ តាវែង និង ស្រុកអូរយ៉ាដាវ ដែលក្នុងនោះស្រុកដែលរងផលប៉ះពាល់ខ្លាំងជាងគេ មានដូចជា៖
o ស្រុកលំផាត់ បានប៉ះពាល់លើផ្ទៃដីចំនួន ១ ៨៧៧ ហ.ត និងខូចខាតចំនួន ១៩១ ហ.ត និង
o ស្រុកកូនមុំ បានប៉ះពាល់លើផ្ទៃដីចំនួន ១ ៤១១ ហ.ត និងខូចខាតមានចំនួន ២៥៣ ហ.ត។
ផលប៉ះពាល់ដំណាំសាកវប្បកម្មរយៈពេលខ្លីសរុបមានចំនួន ១២៤ ហ.ត និងខូចខាតចំនួន ៥ ហ.ត
ផលប៉ះពាល់ដំណាំឧស្សាហកម្មរយៈពេលខ្លីសរុបមានចំនួន ១ ៩៨៦ ហ.ត និងខូចខាតចំនួន ៣០៨ ហ.ត។
តាមការវាយតម្លៃជាក់ស្តែងរបស់ក្រុមការងារអគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្ម រួមជាមួយមន្ទីរកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទខេត្ត និងមន្រ្តីកសិកម្មស្រុក យើងអាចសន្និដ្ឋានដូចខាងក្រោម៖
ដំណាំស្រូវដែលដាំដុះនៅតំបន់ទំនាប និងចំមុខទឹក គឺបានខូចខាតទាំងស្រុង ដែលផ្ទៃដីនេះមានប្រមាណ ២% បើធៀបនឹងផ្ទៃដីផលិតកម្មដំណាំស្រូវវស្សាដែលអនុវត្តបានក្នុងខេត្តរតនគីរី ដែលទទួលរងគ្រោះ ។
ដំណាំស្រូវដែលស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលចេញកួរចេញផ្កា និងដាក់ទឹកដោះដែលរងផលប៉ះពាល់ នឹងអាចថយចុះទិន្នផលប្រមាណ ៤០%។ ផ្ទៃដីដំណាំស្រូវដែលរងផលប៉ះពាល់ក្នុងងដំណាក់កាលនេះ មានប្រមាណ ១០% បើធៀបនឹងផ្ទៃដីផលិតកម្មដំណាំស្រូវវស្សាដែលអនុវត្តបានក្នុងខេត្ត ដែលទទួលរងគ្រោះ ។
ចំពោះដំណាំស្រូវដែលស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលពន្លូតដើម និងទុំដែលបានដាំដុះនៅតំបន់ខ្ពស់ពុំមានការខូចខាតទេ ។
ចំពោះផ្ទៃដីខូចខាតជារួមក្នុងខេត្ត ក្រុមការងាររបស់មន្ទីរកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទខេត្តនឹងសហការជាមួយអាជ្ញាធរភូមិ ឃុំ និងស្រុក ស្រង់តួលេខលម្អិតតាមស្រុកនីមួយៗឱ្យបានច្បាស់លាស់តាមស្ថានភាពជាក់ស្តែងនៅពេលក្រោយ
ចំពោះលទ្ធភាពអន្តរាគមន៍ដាំដុះស្តារឡើងវិញសម្រាប់ដំណាំស្រូវ គឺមិនមានទេ ព្រោះខ្វះប្រភពទឹក។ ប៉ុន្តែរាជរដ្ឋាភិបាលអាចគាំទ្រគ្រាប់ពូជបន្លែ និងដំណាំរួមផ្សំ ជូនកសិកររងគ្រោះដែលខូចខាតដំណាំស្រូវ ដើម្បីដាំដុះសម្រាប់ដោះស្រាយជីវភាពក្នុងគ្រួសារនៅពេលខាងមុខ។
៤. ខេត្តកណ្តាល
ការដាំដុះដំណាំស្រូវរដូវវស្សាសម្រេចបានលើផ្ទៃដីសរុបចំនួន ៣៩ ៨៩០ ហ.ត ស្មើនឹង ១៣០,៣៥% នៃផែនការ ៣០ ៦០០ ហ.ត ច្រើនជាងឆ្នាំមុន ៨ ០៣១ ហ.ត
ការប្រមូលផលស្រូវរដូវវស្សាសម្រេចបានលើផ្ទៃដីសរុបចំនួន ២២ ៦៦៤ ហ.ត ទទួលបានទិន្នផលមធ្យម ចំនួន ៤,០៩៧ ត/ ហត និងបរិមាណផលចំនួន ៩២ ៨៤៥ តោន ។
ផលប៉ះពាល់ដោយគ្រោះធម្មជាតិ៖
បានទទួលរងផលប៉ះពាល់ផ្ទៃដីដាំដុះដំណាំស្រូវសរុបចំនួន ១ ៧០២ ហ.ត និងបានធ្វើឲ្យខូចខាត ចំនួន ១៧៧ ហ.ត ស្ថិតនៅក្នុងស្រុកចំនួនពីរ៖
o គ្រោះរាំងស្ងួត៖ បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ស្រូវរដូវវស្សាសរុបចំនួន ១ ១៦៩ ហ.ត ខូចខាត ១៧៧ ហ.ត
o គ្រោះទឹកជំនន់៖ បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ស្រូវរដូវវស្សាសរុបចំនួន ៥៣៣ ហ.ត ស្ថិតនៅក្នុងឃុំរកា និងឃុំដើមឬស ។ បច្ចុប្បន្នដំណាំស្រូវទាំងនោះពុំទាន់មានការខូចខាតនៅឡើយទេ ។
៥. វិធានការ
ក្រុមការងារនៃអគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្ម បានណែនាំដល់មន្ទីរកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទខេត្ត បាត់ដំបង និងខេត្តបន្ទាយមានជ័យឱ្យតាមដានស្ថានភាពទឹកជំនន់នេះ ចុះជួយវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់ កំណត់តំបន់និងទំហំដែលអាចដាំដុះស្តារឡើងវិញ ដើម្បីរាយការណ៍ជូនអភិបាលខេត្ត និងថ្នាក់ដឹកនាំ ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ។
ចំពោះវិធានការកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ដោយសារជំនន់ទឹកភ្លៀងនៅឆ្នាំខាងមុខនៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបង និងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ក្រុមការងារបានណែនាំឱ្យមន្ទីរកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទខេត្តជួយផ្សព្វផ្សាយ និងជំរុញកសិករជាលក្ខណៈបុគ្គល ឬលក្ខណៈសហគមន៍លើកជាទំនប់ ឬភ្លឺព័ទ្ធជុំវិញឱ្យបានខ្ពស់ ដើម្បីការពារទឹកលិចស្រែនៅពេលដែលស្រូវមិនទាន់អាចប្រមូលបាន និងអាចឱ្យកសិករ ចាប់ផ្ដើមការដាំដុះស្តារឡើងវិញបានលឿននៅពេលទឹកចាប់ផ្តើមស្រកចុះផុតភ្លឺស្រែ (បូមទឹកចេញពី ស្រែដើម្បីដាំដុះ) ខណៈទឹកនៅក្នុងតំបន់នៅមានច្រើននៅឡើយ។ ការធ្វើបែបនេះ អាចឱ្យកសិករ កាត់បន្ថយហានិភ័យខ្វះទឹក នៅពេលដាំដុះស្តារឡើងវិញ។
ចំពោះការត្រៀមបម្រុងគ្រាប់ពូជស្រូវសម្រាប់អន្តរាគមន៍ អគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្មបានណែនាំឱ្យលោកប្រធានកសិដ្ឋានផលិតពូជស្រូវទួលសំរោង ត្រៀមលក្ខណៈ ដឹកជញ្ជូនគ្រាប់ពូជស្រូវទៅតាមគោលដៅនីមួយៗ នៅពេលមានការអនុម័តពីប្រព័ន្ធស្បៀងបម្រុងកម្ពុជាឱ្យបានទាន់ពេលវេលា។
មកដល់ពេលនេះ អគ្គនាយកដ្ឋានកសិកម្ម បានទទួលលិខិតអនុញ្ញាតបញ្ចេញគ្រាប់ពូជស្រូវអន្តរាគមន៍ជំហានទី១ពីលេខាធិការដ្ឋានប្រព័ន្ធស្បៀងបម្រុងកម្ពុជា ចំនួន ១ ០២៨,៥ តោន ជូនដល់កសិករក្នុងខេត្តបន្ទាយមានជ័យចំនួន ៣៧៥ តោន និងខេត្តបាត់ដំបង ៦៥៣,៥ តោន។
